Solunum yollarının etkilenen bölgesine göre akut larenjit, akut laringotrakeit veya akut laringotrakeobronşit isimlerini alan krup, ani başlayan ses kısıklığı, havlar tarzda öksürük, solunum sıkıntısı ve hırıltı (stridor) ile karakterize bir hastalıktır. Sıklıkla ateş de eşlik eder Genellikle sonbahar mevsiminde görülür. En sık 6 ay-6 yaş arası çocuklarda görülmekle birlikte daha nadir de olsa 6 aydan küçük bebeklerde, ergenlerde ve erişkinlerde bile görülebilir.
Neden olan mikroorganizmalar:
Genellikle virüslerin neden olduğu bir hastalıktır. Çok daha nadiren bakterilere bağlı olarak da oluşabilir.
- Parainfluenza virüs (%75)(Tip 1 ve 3 en sık)
- Respiratuar sinsisyal virüs (RSV)
- İnsan metapnömovirüsü (hMPV)
- İnfluenza A ve B
- İnsan koronavirüsü
- Rinovirüs (RV)
- Adenovirüs
- Mycoplasma pneumonia
- Corynebacterium diphteria!! (aşılanmamışlarda)
- Kızamık virüsü! (aşılanmamışlarda)
Krupta larinkste hiperemi, ödem ve enflamasyon oluşur. Larinks alt bölgesinde daralma, trakea ve bronş etrafında ödem ve enflamasyon eşlik edebilir.
Tedavi:
Öncelikle hangi hastanın ayaktan hangi hastanın hastaneye yatırılarak tedavi edileceğine karar vermek gerekir. Bu nedenle hastanın kliniğinin hangi gruba girdiğinin belirlenmesi önemlidir.
| HAFİF | ORTA | AĞIR | |
|
İnspiratuar stridor |
yok |
var |
var |
| Retraksiyonlar | yok veya hafif | var | var |
| Siyanoz | yok | ajitasyonla | istirahatte |
| Bilinç düzeyi | normal | hafif ajite | belirgin ajite |
| Hava girişi | normal | az | belirgin az |
Hafif Dereceli Hastalık:
Hastaya oral veya nebülize steroid, adrenalin uygulanır. Hastanın semptomları kaybolunca 4-6 saat kadar gözlemlendikten sonra eve gönderilir. Hastalığın 48-72 saat sürebileceği, bu nedenle şikayetlerinin bu süre içerisinde tekrarlayabileceği aileye anlatılır.
Orta ve Ağır Dereceli Hastalık:
Hasta hastanede tedavi edilir. Ağrılı girişimler uygulanması hastayı ajite ederek solunum sıkıntısını arttırabileceği için bunlardan kaçınılması önemlidir. Hastaya oral veya nebülize steroid ile birlikte nebülize epinefrin uygulanır. Steroidin etkisi başlayana dek epinefrinden yarar sağlanmış olur. Ağır hastalığı olanlarda hastaya burundan oksijen verilir ancak hastayı ajite edip solunum sıkıntısını arttırmamak için oksijen kanülü gerekirse ağzına uzaktan tutulur. Hastanın solunum yetmezliği ilerlerse Yoğun Bakım Ünitesi’ne yatırılarak tedavi edilir.